In 2021 maakte Eindhoven werk van Brede Welvaart door in en met de stad het gesprek te starten over Brede Welvaart. Een gesprek dat de basis vormt voor een Eindhovense Brede Welvaartsagenda. Een agenda van de stad.
Hieronder een beknopte weergave van wat we in de Regionale Monitor Brede Welvaart zien over Brede Welvaart in Eindhoven.
Materiële welvaart
Kijken we naar het besteedbaar inkomen, dan zien we dat dit in Eindhoven lager is dan het landelijk gemiddelde, maar fors hoger ligt dan in Den Haag, Rotterdam en Amsterdam. Maar die welvaart is niet gelijk over de stad verdeeld.
Arbeid en vrije tijd
Kijken we naar arbeid en vrije tijd, dan kennen we in Eindhoven een stijging van de brede welvaart. In de ranglijst van gemeenten staat Eindhoven hoog als je kijkt naar het gemiddelde opleidingsniveau van de bevolking en de beroepsbevolking. Van de bevolking is in Eindhoven 35,4% hoogopgeleid, dat is fors hoger dan het gemiddelde in Nederland (28,2%).
Eindhoven staat onderaan de ranglijst voor werkloosheid en netto arbeidsparticipatie. De werkloosheid in Eindhoven is met 4,1% hoger dan het gemiddelde in Nederland (3,4%), en hoger dan in Utrecht (3,5%), maar lager dan in Amsterdam (4,2%), Den Haag (5,1%) en Rotterdam (5,9%). Dit is een grootstedelijk patroon en deels te verklaren door een grote studentenpopulatie en grotere sociaaleconomische verschillen tussen bevolkingsgroepen. De netto arbeidsparticipatie van Eindhoven is in 2018 even hoog als het Nederlands gemiddeld (67,8%). Eindhoven scoort hoger dan Rotterdam en Den Haag, iets lager dan Amsterdam en Utrecht.
Samenleving
Eindhoven is een stad van veel contact met vrienden, familie en buren. Het vertrouwen in de overheid en publieke sector is in Eindhoven hoger dan het landelijk gemiddelde. Ook ‘anderen’ vertrouwen we meer (ons cijfer ligt boven het landelijke gemiddelde) Het cijfer voor contact met familie, vrienden of buren is in Nederland relatief hoog, maar daalt wel licht. Het cijfer voor Sociale cohesie in Eindhoven is 6,0 en ligt daarmee iets hoger dan voor Den Haag, Rotterdam, Utrecht en Amsterdam, maar iets onder het landelijke cijfer van 6,3. Van alle Eindhovenaren doet 39,7% vrijwilligerswerk, in Nederland is dit 46,7%. In Eindhoven doen dus minder mensen vrijwilligerswerk dan gemiddeld in Nederland.
Gezondheid
Wat opvalt is dat Eindhoven laag staat in de ranglijst voor “levensverwachting” en “ervaren gezondheid”. Echter personen met één of meerdere langdurige ziekten en met name overgewicht komen in Eindhoven weer minder voor dan in andere gemeenten. Kortom, de algemene gezondheidstoestand is minder goed dan in de meeste andere gemeenten, maar specifieke problemen van overgewicht en chronische ziekten zijn minder groot.
Milieu
Op het gebied van (leef)milieu valt op dat Eindhoven onderaan de ranglijst in Nederland staat als je kijkt naar de uitstoot van broeikasgas, of naar fijnstof, bijvoorbeeld. Tegelijkertijd geldt dat voor alle grote steden. De uitstoot van fijnstof daalt overigens wel.
Eindhoven haalt wel een hoge score op de hoeveelheid natuurgebied per 1000 inwoners (4 ha). Dat is twee keer zoveel als Den Haag (2 ha), en vier keer meer dan Amsterdam, Rotterdam en, Utrecht (allen 1 ha).
Veiligheid
Bij Veiligheid zien we een divers beeld. Bij de meeste indicatoren staat Eindhoven onderaan de ranglijst van gemeenten. Dit geldt voor alle grote steden. Bij geregistreerde misdrijven staat Eindhoven op de een-na-laatste plaats in de ranglijst (351e van 352), met Amsterdam als absolute uitschieter. Daarentegen zijn de trends op de middellange termijn positief, vooral als het gaat om het aantal geregistreerde misdrijven en aantal ondervonden delicten. We zien ook dat minder mensen zich onveilig voelen in de buurt.
Wonen
Sinds 2012 (87,4%) is in Eindhoven is er dalende trend te zien als het over ‘tevredenheid met de woning’ gaat (81,4%). Daarmee scoort Eindhoven nog wel beter dan Rotterdam, Den Haag en Amsterdam, maar iets minder dan Utrecht. Tevredenheid met de woonomgeving als zodanig is hoog en stabiel: ca. 80% is (zeer) tevreden.
Welzijn
Ten aanzien van tevredenheid met het leven stijgen de cijfers de afgelopen jaren lichtt in Eindhoven. Ongeveer 86% van de Eindhovenaren is tevreden over zijn of haar leven. Daarmee staat Eindhoven onderaan de ranglijst. Vergeleken met de grote steden heeft alleen Utrecht (87,2%) een hoger cijfer, maar Amsterdam (82,5%), Rotterdam (82%) en Den Haag (82,1%) hebben een behoorlijk lager cijfer. Driekwart van de Eindhovenaren is tevredenheid over de vrije tijd en dat is meer dan in Amsterdam, Rotterdam, Den Haag en Utrecht.
Brede welvaart ‘later’
Kijken we in de monitor Brede Welvaart naar ‘welvaart later’ , dan zien we op basis van de huidige trends dat we voor toekomstige generaties tenminste evenveel economisch, natuurlijk, menselijk en sociaal kapitaal verwachten om hun brede welvaart vorm te geven.
Als we Eindhoven vergelijken met andere gemeenten zien we dat Eindhoven op ‘economisch kapitaal’ onderaan de ranglijst staat van gemiddeld vermogen per huishouden (331e van 355) maar hoog in de ranglijst van gemiddelde schuld per huishouden (42e van 355, hoe hoger de score, hoe lager de schuld). Ten aanzien van ‘natuurlijk kapitaal’ staat Eindhoven onderaan de ranglijst bij het vermogen van zonnepanelen op woningen, bebouwd terrein en emissies van fijnstof. Dit kan samenhangen met het grootstedelijke karakter van de gemeente. Voor een stad is het wel opmerkelijk dat Eindhoven in het midden staat van de ranglijst voor natuur-en bosgebied. Op het thema ‘menselijk kapitaal’ staat Eindhoven hoog in de ranglijst voor hoogopgeleide bevolking (21e van 355) maar onderaan de ranglijst voor levensverwachting van mannen en ervaren gezondheid. Tot slot scoort Eindhoven op ‘sociaal kapitaal’ gemiddeld in de ranglijst van de 52 grootste gemeenten.